ŞEHİRİÇİ TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDA 10 GÜNDEN AZ ÇALIŞAN ŞOFÖRLERİN GEÇİRDİĞİ KAZALAR
İŞ KAZASI SAYILIR MI ?
Şoförlük mesleğini tercih ederek çalışma hayatına devam etmekte olan vatandaşlarımızın karşılaşabileceği en büyük tehlike TRAFİK KAZASI’dır. Daha önceden hiçbir şekilde sosyal güvenceye sahip olmayan şoförler 01.03.2011 tarihinden itibaren kanuna eklenmiş olan ek 6. Maddeye istinaden hizmet akdi ile çalıştıkları taksi, dolmuş v.b. araçlarında ay içerisinde 10 günden az çalışmaları durumunda 4-a kapsamında sigortalı sayılacak olup bu durumdaki sigortalılar 30 gün süre ile primlerini kendileri ödeyeceklerdir. Peki 30 gün süre ile prim ödemeyen şoför arkadaşlarımızın durumları ne olacak? Sosyal Devlet ilkesi; Kısmi sureli çalışmakta olan şoförlerin eksik gün sayılarını kendilerinin ödemesi gerektiğini mi belirtiyor? Şimdi bu konulara biraz açıklık getirelim;
10 günden az çalışan şoför sigortalılar, kendilerinin belirleyeceği kazancın % 32,5 oranında prim ödemeleri gerekmektedir. Bu primlerin %20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları % 12,5’i ise Genel sağlık sigortası kapsamında değerlendirilmektedir. Peki kısa vadeli sigorta kollarından olan İŞ KAZASI ve MESLEK HASTALIKLARI primi ?? Asıl sorun burada başlamaktadır.
5510 sayılı kanunun 4-a kapsamında bulunan sigorta kollarına tabi çalışanlar için kısa vadeli sigorta kolları prim oranı yapılan işin iş kazası ve meslek hastalığı derecelerine göre %1 - %6,5 oranları arasında olmak üzere SGK tarafından belirlenir. Bu oranın ödeme yükümlüsü işçi değil İŞVEREN’dir. Şehir içi toplu taşıma araçlarında şoför olarak 10 günden az kısmi süreli çalışanlar için iş kazası ve meslek hastalığı primi ödemesi yapılmamaktadır. Bu sebep ile 10 günden az olarak şehir içi toplu taşıma araçlarında şoför olarak çalışan sigortalılar İŞ KAZASI sigorta kolundan sağlanan haklardan faydalanamayacaklardır. Başka bir anlatım ile iş kazası primi ödemeyen 10 günden az çalışmakta olan şoför sigortalılar hakkında şehir içi toplu taşıma araçlarında meydana gelen kazalar iş kazası kapsamına alınmayacaktır. 5510 sayılı kanunun 13. Maddesinde işyerinde meydana gelen kazalar iş kazası sayılmakta iken, Toplu taşıma araçlarının iş yeri olarak düşünülmemesi çok yanlış bir uygulamadır. Toplu taşıma araçlarından şoför olarak çalışmakta olan sigortalılar 13.madde de ifade edilen iş kazası tanımına girmeleri için ZORUNLU olarak kendilerinin prim ödenmesi istenmektedir.
Türkiye’nin içinde bulunmuş olduğu ekonomik koşullar göz önüne alındığında Gerek kendisinin gerek ise geçindirmekle yükümlü oldukları ailelerinin hayatlarının devamının tamamen piyasa şartlarına endeksleyen ve gündelik ücret kazanımları olan toplu taşıma araçlarında çalışma yolunu seçen şoför sigortalılar için uygulanan bu kural hiçbir şekilde SOSYAL DEVLET ilkesi ile bağdaşmamaktadır. SOSYAL DEVLET ilkesinin sadece seçim zamanlarında korsan taksilere yönelik yapılacak olan çalışmaları anlatarak insanların ağzına parmak ile bal çalmak olmadığının ne zaman farkına varılacağı da başka bir merak konusudur.
Her ne kadar Anayasamızda T.C. Sosyal bir Devlet olduğu yönünde bir ibare olsa bile ; Bu çerçevede ayda 30 gün çalışan sigortalılar için işveren tarafından ödenen iş kazası ve meslek hastalığı primleri toplu taşıma araçlarından çalışan sigortalıların kendileri tarafından ödenmesi durumunda iş kazası kapsamında değerlendirilebilecektir.
